Mustafayev Abdulla Nəriman oğlu

tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Mustafayev Abdulla Nəriman oğlu 1965-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunun Əliabad kəndində anadan olmuşdur. 1972-1982-ci illərdə Naxçıvan şəhər Ə.Ağayev adına internat məktəbində oxumuşdur. 1983-1985-ci illərdə Qırmızıbayraqlı Pribaltika Hərbi Dairəsində hərbi xidmət etmişdir. 1986-ci ildə Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Tarix-filologiya fakültəsinin Tarix, ictimaiyyət və sovet hüququ ixtisasının əyani şöbə üzrə I kursuna daxil olmuş və 1991-ci ildə Naxçıvan Dövlət Universitetini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1993-cü ildən 1998-ci ilədək Naxçıvan Dövlət Universitetinin “Ümumi tarix” kafedrasında saathesabı ilə müəllim, 1998-ci ildən 2007-ci ilədək həmin kafedrada baş laborant vəzifəsində, 2007-cı ildən isə həmin kafedrada müəllim vəzifəsində işləmişdir. 2008-ci ildə baş müəllim vəzifəsinə keçmişdir. 2005-ci ilin dekabrın 5-də “XX əsr boyu Qərbi Azərbaycan ərazisindən azərbaycanlıların deportasiyası və Naxçıvan” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək tarix elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. 2013-cü ildən “Ümumi tarix” kafedrasında dosent vəzifəsində çalışır.

Dərc olunmuş elmi əsərlər

  1. Qərbi Azərbaycan ərazisində azərbaycanlıların soyqırımı. Naxçıvan.İctimai-Siyasi,ədəbi-bədii,elmi publisistik jurnal. Naxçıvan.2001. №5. səh.55-59. Məqalə.
  2. Qərbi Azərbaycan ərazisində ermənilərin törətdikləri qanlı cinayətlər (1918-1920-ci illər) Filologiya məsələləri, Bakı “ Nurlan” nəşriyyatı, 2002, №2 səh.252-255. Məqalə.
  3. Qərbi Azərbaycan ərazisində azərbaycanlıların deportasiyası (1948-1953). NDU, Elmi əsərlər 2002, № 9. səh.47-49. Məqalə.
  4. 1918-1920-ci illərdə Zəngəzur hadisələri. Elmi axtarışlar, VIII toplu , Bakı “Nurlan” nəşriyyatı, 2002. səh.89-92. Məqalə.
  5. Qaçqınların Naxçıvanda yerləşdirilməsi. Dünya azərərbaycanlıları:tarix və müasirlik (Elmi- nəzəri toplu) I buraxılış, Bakı Universiteti,Nəşriyyat 2003. səh.105-111. Məqalə.
  6. 1918-1920-ci illərdə Naxçıvan və Zəngəzurda Türk-müsəlman soyqrımları. Tarix və onun problemləri 2003 №3. səh.93-95. Məqalə.
  7. Dağlıq Qarabağ hadisəsi və onun Naxçıvanın ictimai-siyasi vəziyyətinə təsiri. Tarix və onun problemləri 2003, №4. səh.125-128. Məqalə.
  8. 1905-1906-cı illərdə Naxçıvanda ermənilərin təcavüzkarlıq hərəkətləri. Elmi axtarışlar, XII toplu , Bakı “Nurlan” nəşriyyatı, 2004. səh.276-282. Məqalə.
  9. 1918-1920-ci illərdə ermənilərin İrəvan quberbiyasında törətdikləri vəhşiliklər. NDU, Elmi əsərlər 2003, № 13. səh.113-115. Məqalə.
  10. XX əsrin 80-90-cı illərində Azərbaycanlıların deportasiyası və Naxçıvan. Naxçıvan. İctimai-Siyasi, ədəbi-bədii, elmi publisistik jurnal. Naxçıvan. 2005.səh.117-125. Məqalə.
  11. 1918-1920-ci illərdə qaçqınlar problemi,onların Naxçıvanda yerləşdirilməsi və yardım göstərilməsi. Tarix və onun problemləri 2005, №1. səh.72-77. Məqalə.
  12. 1948-1953-cü illər deporasiyası və azərbaycanlıların Naxçıvanda yerləşdirilməsi məsələsinə dair. NDU, Elmi əsərlər 2005, № 16. səh.92-95. Məqalə.
  13. XIX əsrdə və XX əsrin əvvəllərində Naxçıvanda etnosiyasi proseslər. Naxçıvan:Tarixi gerçəklik, müasir durum, inkişaf perspektivləri (9-10 iyun 2006-cı ildə keçirilmiş beynəlxalq simpoziumun materialları) Naxçıvan 2006. səh.113-124. Məqalə.
  14. Vedibasarın erməni təcavüzkarlarına qarşı mübarizəsi. NDU, Elmi əsərlər, Naxçıvan 2007. № 2 (22). səh.42-48. Məqalə.
  15. 1905-1906-cı illərdə Tiflisdə erməni-azərbaycanlı davası. NDU, Elmi əsərlər, Naxçıvan 2008. № 5 (25). səh.41-47. Məqalə.
  16. Azərbaycanlıların soyqırımı və deportasiya tarixindən. Kültür evreni. Üç ayda bir yayımlanan Uluslararası Hakemli Sosial Bilimler Dergisi. Ankara – Türkiyə 2009, №4. səh.170-179. Məqalə.
  17. Heydər Əliyev milli siyasətinin layiqli davamçısı Avrasiya Kurumu Sempozyum Bildiriləri.   Nizamidən Yunus Əmrəyə Kamal Atatürkdən Heydər Əliyevə uzanan sevgi və barış yolu sempoziumu. (11-12 eylül 2009, Naxçıvan) Ankara–Türkiyə 2010.Səh.61-66. Məqalə.
  18. “Tariximizin qan yaddaşı: soyqrımlar və deportasiya” AMEA-nın Naxçıvan bölməsinin xəbərləri.İctimai və humanitar elimləri seriyası. № 1. Naxçıvan , Tusi 2010. səh.24-29. Məqalə
  19. Ermənistanın repatriasiya planlarında Naxçıvan NDU, “Elmi əsərlər”i. № 2 (34). Naxçıvan 2010 səh.46-49. Məqalə.
  20. “Heydər Əliyev və Azərbaycanda soyqrım tarixinə ümumdövlət münasibəti”. NDU, Elmi əsərləri, № 1 (29), Naxçıvan 2010. səh.97-102. Məqalə.
  21. Mühazirə mətnləri üzərində tələbələrin müstəqil işlərinin təşkili yolları. “Elm və Təhsil” Bakı-2011. səh.48. Metodik vəsait.
  22. Pedaqoji texnologiyalar və tarixin tədrisində onlardan istifadəyə dair nümunələri. “Elm və Təhsil” Bakı-2011 səh.64. Metodik vəsait.
  23. 1905-1906-cı illərin Naxçıvan hadisələri Qafqaz mətbuatında. NDU, Elmi əsərləri, №2 (39), Naxçıvan 2011. səh.23-27. Məqalə.
  24. Milli müstəqillik və azadlıq uğrunda mübarizə tarixinin Naxçıvan səhifələri (XX yüzilliyin 80-90-cı illəri). “Elm və Təhsil”. Bakı – 2012. səh.172. Dərs vəsaiti.
  25. “Türksüz Ermənistan”ın yaradılması istiqamətində atılan addımlar.NDU, Elmi əsərləri, № 1 (45), Naxçıvan 2012. səh.24-30. Məqalə.
  26. “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti və Qaçqınlar problem (1918-1920-ci illər)”. AMEA Naxçıvan bölməsi Xəbərlər, İctimai və Humanitar Elmlər seriyası, cild 9, № 1, Naxçıvan 2013. səh.40-48. Məqalə.
  27. Ermənistanın soyqırım və deportasiya siyasətində Naxçıvan. ADPU-nun nəşriyyatı. Bakı-2013. səh-194. Monoqrafiya.
  28. Heydər Əliyev təlimində Naxçıvan-Türkiyə əlaqələrinin inkişaf məsələləri.NDU Elmi əsərlərin ictimai elmlər seriyasının xüsusi buraxılışı. № 1 (50), Naxçıvan-2013. Səh-113-118. Məqalə.
  29. Çar Rusiyasının Cənubi Qafqazda müstəmləkəçilik siyasətində erməni faktoru. NDU Elmi əsərlərin ictimai elmlər seriyasının xüsusi buraxılışı. № 2 (53), Naxçıvan-2013.Səh-29-36. Məqalə.
  30. XX əsrin sonlarında azərbaycanlıların soyqırımı və deportasiyası. NDU Elmi əsərlərin ictimai elmlər seriyasının xüsusi buraxılışı. № 2 (58), Naxçıvan-2014. Səh.46-50. Məqalə.
  31. Muxtariyyət ərəfəsində Ermənistanın Naxçıvana təcavüzkar siyasəti (1917-1923-cü illər).NDU Elmi əsərlərin ictimai elmlər seriyasının xüsusi buraxılışı. № 6 (62), Naxçıvan MR-90.Naxçıvan-2014. Səh.103-109. Məqalə.
  32. XX əsrin sonlarında Qərbi Azərbaycandan azərbaycanlıların son deportasiyası. AMEA Naxçıvan bölməsi, xəbərlər. № 3-2015. Səh.42-51. Məqalə.
  33. Ermənistanın təcavüzü nəticəsində Naxçıvanda yaranmış ağır ictimai-siyasi və iqtisadi vəziyyət (1917-1923-cü illər). Naxçıvan Muxtariyyəti tarixi nailiyyətdir (04-05 iyul 2014-cü ildə keçirilmiş beynəlxalq konfransın materialları). “Əcəmi” Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi, 2015.Səh.172-179. Məqalə.
  34. Heydər Əliyev və İranın Naxçıvana yardımı.NDU Elmi əsərlərin ictimai elmlər seriyasının xüsusi buraxılışı. № 6 (71), Naxçıvan-2015.Səh.23-28. Məqalə.
  35. Erməni təcavüzkarlığının artmasında missioner məktəblərinin rolu.AMEA-nın Naxçıvan bölməsi. Xəbərlər. 2016. № 3.Səh.55-68. Məqalə.
  36. Osmanlı dövləti ərazisində erməni xəyanətkarlığı. NDU, “Qeyrət”. Elmi əsərlər №-5-(79). Naxçıvan-2016.Səh.44-51. Məqalə.
  37. Multikulturalizminin geosiyasi, tarixi-mənəvi əsasları. NDU, “Qeyrət” nəşriyyatı. Elmi əsərlər. №-2(83). Naxçıvan-2017.Səh.114-119. Məqalə.
  38. Naxçıvan Dövlət Universitetinə dövlət qayğısı. NDU, “Qeyrət” nəşriyyatı. Elmi əsərlər. “Naxçıvan Dövlət Universiteti “50 ildə” elmi konfransın materialları”. Naxçıvan-2017. Səh.147-151. Məqalə.
  39. Erivan və civarında türklere karşı yapılan katliamlar. Tarih ve Kültür Ekseninde Orta Aras Havzası Uluslararası Sempozyumu. Ankara-2018. (cəmi-1087 səhifə).Səh.275-295. Məqalə.
  40. Əski türklərdə təqvim. NDU, “Qeyrət” nəşriyyatı. Elmi əsərlər. İctimai elmlər seriyası. №-2(91). Naxçıvan-2018. Səh. 25-29. Məqalə.
  41. 1948-1953 –cü illər deportasiyası və Naxçıvan. Məqalə.
  42. Türkiyə-Azərbaycan siyasi əlaqələrində Naxçıvan, BSU, Humanitar elmlərin öyrənilməsinin aktual problemləri, Bakı, 2019, Səh.167-171, Məqalə.
  43. Heydər Əliyev hakimiyyətinin Naxçıvan dövründə Türkiyə ilə münasibətlər. NDU, Ümummilli lider Heydər Əliyevin 95 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransın materialları. Səh. 21-25. Məqalə.
  44. Ermənilərin azərbaycanlılara qarşı həyata keçirdikləri soyqırım arxiv sənədlərində (1918-1920-ci illər). AMEA Naxçıvan bölməsi. Elmi əsərlər. İctimai və humanitar elmlər seriyası. 2020. №1. Səh. 50-56. Məqalə.
  45. Ermənistanın Naxçıvana qarşı etnik təmizləmə siyasəti. Naxçıvanın muxtariyyəti tarixdə və günümüzdə respublika konfransının materialları. 22 noyabr 2019-cu il Naxçıvan şəhəri. Tusi-2020. Səh. 196-203. Məqalə.
  46. 1948-1953 –cü illər deportasiyası və Naxçıvan
  47. Heydər Əliyev hakimiyyətinin Naxçıvan dövründə Türkiyə ilə münasibətlər NDU, Ümummilli lider Heydər Əliyevin 95 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq konfransın materialları 2020 Səh. 21-25
  48. «Türkdilli ölkələr arasında birliyin möhkəmləndirilməsində Naxçıvan Zirvə görüşünün əhəmiyyəti». «Elmi əsərlər jurnalı»2021 №1 səh.104-109.
  49. «Azərbaycanın xarici siyasətində Türkiyənin yeri və rolu.» Azərbaycan Təhsil Nazirliyi.Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu Elmi əsərlər.№3 (65) 2021 Səh 169-173
  50. «Qərbi Azərbaycanda etno-siyasi proseslər və erməni ekspansionizminin başlanması» NDU «Elmi əsərlər» 2021 №2 (111), Səh 28-33
  51. «Türkiyə-Azərbaycan siyasi əlaqlərində Naxçıvan.» Yeni fikir qəzeti. 2021 oktyabr
  52. «Ali məktəb müəlliminin funksiyaları və ona verilən tələblər» . «Yeni fikir» qəzeti Səh. 24. 2021 №8 (42)
  53. “Ermənilərin Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsindən sonra İrəvan quberniyasında baş verən demoqrafik dəyişikliklər” NDU, Elmi əsərlər. İctimai elmlər seriyası, № 2, 2022, səh. 38-46
  54. Ali məktəb müəlliminin özünü təkmilləşdirməsinin yolları NMİ, ELMİ ƏSƏRLƏR №4 (66) Naxçıvan 2021-səh.67-71.
  55. Tərbiyəçi kimi ali məktəb müəlliminin rolu. NMİ, ELMİ ƏSƏRLƏR №1 (67) Naxçıvan 2022-səh. 9-14. məqalə
  56. Təlim metodları və üsulları anlayışı, təlim vasitələri Bakı Slavyan Universiteti, Humanitar elmlərin öyrənilməsinin aktual problemləri, № 4/2022, Bakı, Məqalə.
  57. Tələbələrin müasir peşə hazırlığı sistemində distant təhsil imkanlarından istifadə edən müəllimin rolu və funksiyaları. NMİ, ELMİ ƏSƏRLƏR №4 (70) Naxçıvan 2022-səh. 94-99. məqalə (ETİ)
  58. Soyqrım tariximiz-faciələrlə dolu qan yaddaşımız. “Şərq qapısı” qəzeti, 23 fevral 2023
  59. THE HISTORICAL IMPORTANCE OF OSH AS A MILITARY STRATEGIC AND CULTURAL CENTER OF THE GREAT SILK ROAD. 1st INTERNATIONAL SILK ROAD CONFERENCE. May 26-27, 2023 / Nakhchivan, Azerbaijan Nakhchivan State University   səh. 79-82
  60. Təlim prosesinin mahiyyəti, onun funksiyaları və daxili quruluşu haqqında bəzi mülahizələr. NMİ. Elmi əsərlər. №1 (71). Səh.16-24. NMİ. “Məktəb” 2023(ETİ)

 

  1. Zəngəzur ermənilərin azərbaycanlılara qarşı soyqırım siyasətininin ilkin mərhələsində. UMTEB-13 İnternational Scientific Research Congres June 29-30, 2023 Paris səh.310-317
  2. Heydər Əliyev və Azərbaycanda başlayan demokratik dəyişikliklər. SDU. Konfrans materialları 2023.№1, səh.172-176
  3. Heydər Əliyev və Türkdilli dövlət başçılarının zirvə görüşləri çərçivəsində əməkdaşlıq məsələləri. AMEA Naxçıvan bölməsi. “Heydər Əliyev ideyaları və müasir dövr” respublika konfransının materialları . Naxçıvan, Tusi, 2023 səh. 179-185
  4. Zəngəzur ermənilərin azərbaycanlılara qarşı soyqırım siyasətininin ilkin mərhələsində. NDU, Elmi əsərlər. İctimai elmlər seriyası, № 2 (123), 2023,  səh. 30-37