Ağalarov Arif Mamo oğlu

filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

 

 1968- ci ilin 21 iyulunda Şahbuz rayonunun Nursu kəndində anadan olub. 1976-1985 –ci illərdə  Nursu kənd orta məktəbində təhsil alıb. 1985-   1992-ci illərdə Naxçıvan Dövlət  Universitetində təhsil almışdır. 1992-ci ildə  NDU-nun  tədris şöbəsində inspektor, 1993-1996-cı illərdə rektor     köməkçisi,1995-ci ildən  NDU- nun  Azərbaycan dilçiliyi kafedrasında müəllim, baş müəllim, dosent vəzifələrində çalışmışdır. 2000-ci il də   namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. 2009-2018-ci illərdə Naxçıvan Müəllimlər  İnstitutunda kafedra müdiri, 2018-2021-ci illərdə həmin   institutda dekan vəzifəsində çalışmışdır. Hazırda NDU tarix-filologiya fakültəsində dekanıdır. Azərbaycan Respublikası  Təhsil Nazirliyinin “   Qabaqcıl təhsil işçisi” döş nişanı ilə təltif olunub. YAP-ın üzvüdür.

 

Dərc olunmuş elmi əsərlər

Monoqrafiya və kitablar

1.           İqtisadiyyat terminlərinin leksik semantik təhlili.”Qızıl dağ” mətbəsi,Naxçıvan. 2007. 127 s.

2.           Şairə məktub.(X.Kərimli haqqında məqalə, müsahibə, çıxarışlar,məktublar).”Qanun “nəşr,Bakı.2007.260 s.

3.           Azərbaycan dilində qeyri-məhsuldar şəkilçilər.”Məktəb” nəş.,Naxçıvan.2010. 54 s.

4.           X.Kərimli:Sözün Əlincə qalası.”Qanun”nəşr.,Bakı.2011.178s.

5.           Azərbaycan dilindən testlər, suallar, çalışmalar. “ Məktəb”, Naxçıvan,2012

6.           Azərbaycan dilindən praktik məşğələ ( fonetika və leksikologiya)- dərs vəsaiti, “Məktəb”, Naxçıvan, 2014

7.           Çağdaş poeziyamıza baxış bucağı. (monoqrafiya)“Məktəb”, Naxçıvan, 2014

8.           Qeyri-məhsuldar şəkilçi, morfemlərin tədqiqi,(monoqrafiya) “Məktəb”, Naxçıvan, 2014

9.           Ana dilindən praktik məşğələ ( Morfologiya və sintaksis) dərs vəsaiti, “Məktəb”, Naxçıvan, 2015

Metodik vəsait və proqramlar

10.        Azərbaycan dilində çalışmalar.”Məktəbnəşri,Naxçıvan. 2004. 46 s.

11.        Azərbaycan dilindən  testlər,suallar, çalışmalar.”Məktəb” nəşr, Naxçıvan 2012 122 s.

12.        Seçmə fənnin (Azərbaycan dilinin terminologiyası) proqramı.”Məktəb” nəşr., Naxçıvan 2003. 18 s.

13.        Müasir Azərbaycan dili fənninin proqramı. .”Məktəbnəşr., Naxçıvan. 2003. 24 s.

14.        Loqopediyanı əsasları fənninin proqramı.”Qızıl dağ” mət., Naxçıvan. 2006. 16 s.

15.        Azərbaycan dili fənninin proqramı.” .”Məktəbnəşr., Naxçıvan. 2010. 28 s.

16.        1Ana dili fəninin proqramı. Məktəbnəşr., Naxçıvan, 2014 . 24 səh.

17.        Ana dilinin tədisi metodikası fənninin proqramı “Məktəb” nəşr. 2018 16 səh.

18.        Linqvistik təhlilin elmi-metodoloji əsasları fənninin proqramı “Məktəbnəşr.Naxçıvan, 2018.

Elmi məqalələr:

19.        Yurd sevgisi. Məmməd Araz-60.millilik və bəşərilik. Bakı, “Sabah”nəş.1996.

20.        Müasir dövrdə iqtisadi- siyasi terminlərin işlənmə dairəsi. Müasir şəraitdə iqtisadiyyatın inkişafının regional problemləri. Elmi praktik kon.materialları. Bakı, ”Sabah”, 1996.

21.        Terminlərin tədrisi ilə bağlı ortaya çıxan çətinliklər. Ali pedoqoji məktəblərdə humanitar və ictimai elmlərin tədqiqi tədrisinə dair II resp. elmi konf. materialları. Bakı,1997

22.        İqtisadi terminlərdə sinonimlik məsələsi. Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi və mədəni inkişafın müasir problemləri. Ali məktəblərarası elmi konfransının materialları. Bakı, “Diplomat” nəşriyyatı,1998

23.        XIX əsrdən başlayaraq Azərbaycan dilində işlədilən ictimai-siyasi terminlər. Dil, ədəbiyyat, mədəniyyət məqalələr məcmuəsi, Bakı, “Diplomat” nəşriyyatı , 1998

24.        Abbreviatur xarakterli ictimai-siyasi terminlə rin dilin lüğət tərkibinin zənginləşməsindəki rolu. Aspirant və Gənc tədqiqatçıların respulika elmi konfransının materialları. (11- 12 fevral 1998). Bakı, 1998

25.        Azərbaycan dilində ictimai- siyasi terminlər və onların əmələ gəlməsi. Dil, ədəbiyyat, mədəniyyət məqalələri məcmuəsi. 1-ci hissə, Bakı, “Diplomat” nəşriyyatı, 1998.

26.        İqtisadiyyat terminlərinin unifikasiyasına dair. Aspirantların  və Gənc tədqiqatçıların respublika elmi konfransının materialları. Bakı, 1999

27.        Kalku üsulu ilə yaranan iqtisadiyyat terminləri. Nax.MR-ın 75 illik yubileyi ilə əlaqədar keçirilən elmi-praktik konf. materialları. Bakı, “Diplomat” nəşriyyatı. 1999

28.        İqtisadiyyat terminlərinin inkişafında kütləvi informasiya vasitələrinin rolu. Nax.MR-in 75 illik yubileyi ilə əlaqədar keçirilən elmi- praktik konfransının materialları. Məqalələr məcmuəsi. Bakı “Diplomat” nəşriyyatı. 1999

29.        İqtisadiyyat terminlərinin yaranması yolları. Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişaf problemləri. Naxçıvan, “Qeyrət”, 2000

30.        Son dövr mətbuatı və ədəbi dilimiz. Pedoqoji tədqiqatlar (elmi məqalələr məc.) Bakı 2001, № 4

31.        Dialekt sözlərin ədəbi dilimizdə fəallıq qazanması. Ali məktəblər arasında elmi- praktik konfransın materialları. Bakı, “Elm”, 2002

32.        Mətbuatda gələn dil prosesləri. Naxçıvanın tarixi, maddi və mənəvi    mədəniyyətin, təbii sərvətlərin öyrənilməsi. Bakı, “Elm”, 2004

33.        Leksik üsulla yaranan yeni sözlərin mətbuatda işlənməsi. Pedoqoji tədqiqatlar (məqalələr məcmuəsi).Bakı,2005 № 23

34.        Şeir gərək haqdan gələ (şair Xanəli Kərimli haqqında düşündüklərim). “Körpü” jurnalı № 47, Təbriz, 2005

35.        Bəzi sabit birləşmələr haqqında. NMİ-in xəbərləri, Naxçıvan, 2006 №4

36.        Müstəqillik dövrünün dil siyasəti. Müasir təlim metodları və yeni pedoqoji texnologiya nın təlim- tərbiyə prosesində tətbiqi mövzusuna həsr olunmuş elmi-praktik konfrans “Məktəb” nəşr.Naxçıvan 2007

37.        Sosiolinqivistik amillərin leksik normalaşmaya təsiri. NMİ-in xəbərləri. Naxçıvan ,2008 ,№3

38.        Dilimizə qayıdışın yeni mərhələsi. Heydər Əliyev zirvəsi (xüsusi buraxılış). “Qeyrət” nəşr. Naxçıvan, 2008

39.        Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin dil  siyasəti. NDU-nun elmi əsərlər. “Qeyrət” mət.Naxçıvan, 2008 №2

40.        Tarixi keçmişimizin izləri-toponimlər. A. İmanlının “Yurd yerləri” adlı monoqrafiyasına ön söz . “Məktəb” nəşr.2010

41.        Tarixi şəxsiyyətlərin Azərbaycan dilinin  inkişafındakı rolu. NMİ-nin xəbərləri 2010  №3

42.        Qeyri-məhsuldar şəkilçilərin fonetik xüsusiyyətləri. NMİ- nin xəbərləri ,2011 №1

43.        Azərbaycan dilində omonim   və  sinonim şəkilçilər. NMİ-nin xəbərləri,2011 №4

44.        M.Araz şeirlərinin leksik xüsusiyyətləri. NMİ- nin xəbərləri,2011 №2

45.        Dilin təssübkeşi. Müasir təlim metodları və yeni pedoqoji texnologiyanın təlim-tərbiyəprosesində  tətbiqi mövzusuna həsr olunmuş  elmi-praktik konfrans “Məktəb”nəş. 2012

46.        X.Kərimli şeirlərinin dili və üslub xüsusiyyətləri. “Axtarışlar” 2012№3

47.        Leksik şəkilçilərin tədrisində ortaya çıxan çətinliklərlər. NMİ-nin xəbərləri,2012.№2

48.        Söz zamanın ölçüsüdür. NMİ- nin xəbərləri,2013, №1

49.        Ucalığın fövqündə dayanan insan. NDU-nun elmi əsərlər.

50.        “Qeyrət” mət.Naxçıvan, 2013 №2

51.        D.Dünyamalıyevin yaradıcılığı haqqında.”Axtarışlar”, 2013

52.        Bəzi qeyr-məhsuldar şəkilçilərin sözyaratma imkanı haqqında, NDU-nun xəbərləri, “Qeyrət”, Naxçıvan, 2014

53.        Heydər Əliyevin dilimizin dəyəri ilə bağlı fikirləri. NMİ-nin xəbərləri, “Məktəb”, Naxçıvan, 2014

54.        M.Təmkin şeirlərinin dili. NMİ-nin xəbərləri, “Məktəb”, Naxçıvan, 2014

55.        V.Məmmədov şeirlərinin dili. NMİ-nin xəbərləri, “Məktəb”, Naxçıvan, 2014

56.        Zərf düzəldən qeyri-məhsuldar şəkilçilər. Müasir təlim metodları və yeni pedoqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesində tətbiqi mövzusuna həsr olunmuş elmi-praktik konfrans, “Məktəb”, 2015

57.        Lüğətin dəqiqləşdirilməsi və ifadəliliyi üzrə işin təşkili. Müasir təlim metodları və yeni pedoqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesində tətbiqi mövzusuna həsr olunmuş elmi-praktik konfrans, “Məktəb”, 2015

58.        Savad təlimi üzrə metodikanın istiqamətləri haqqında. Müasir təlim metodları və yeni pedoqoji texnologiyanın təlim-tərbiyə prosesində tətbiqi mövzusuna həsr olunmuş elmi-praktik konfrans, “Məktəb”, 2015

59.        Rus- Avropa mənşəli ad düzəldən qeyri-məhsuldar şəkilçilər haqqında, NMİ-nin xəbərləri, “Məktəb”, 2015

60.        Xanəli Kərimli şeirlərinin dil və üslub xüsusiyyətləri. “Bir ömrün işığı” kitabı, B, 2016

61.        Orfoqrafik vərdişlərin elmi-metodoloji əsasları NMİ-nin xəbərləri Ⅶ3, N.,2016

62.        Savad təlimi dövründə nitq inkişafının əsas istiqamətləri (tezis) NMİ , 2016

63.        “Şairə məktub” kitabı haqqında- X. Kərimli” Bir ömrün işığı”kitabı, B.,2016

64.        Elm fədaisi(AMEA-nın müxbir üzvü A.N.Bağırovun 70 illiyinə həsr olunmuş toplu), “Elm və təhsil” nəşr. Səh. 210-213,2017

65.        Dəyərli tədqiqat əsəri(V.Rzayevin XIX əsrdə İrəvan quberniyasında fəaliyyət göstərən mədrəsələr haqqında).NMİ-nin xəbərləri №3 “Məktəb” nəşr. Səh.52-56,2017

66.        Azərbaycan dili dərslərində istifadə olunan bəzi səmərəli yeni təlim metodları haqqında.NMİ-nin xəbərləri №2 “Məktəb” nəşr.  Səh . 64-69,2017

67.        Kamil Arazın uşaq folkloru nümunələri haqqında .”Məktəbəqədər təhsil” jurnalı, səh. 24-26. 2018

68.        Nuhçıxan (Beynəlxalq Ana dili günü ilə əlaqədar). “Dilimiz milli varlığımızdır”, “Nuhçıxan” informasiya agentliyi, 21 fevral 2021

 

2023-ELMİ MƏQALƏLƏR

 

1.Əzizə Həsənovanın dil, üslub xüsusiyyətləri – NU Elmi əsərlər, 2023

2.Sosial media xəbərciliyində mövcud nöqsanlar. Ədəbi dil normalarının pozulmasısı – NDU, 2023